TECH TALK #1 — Cẩm nang hướng dẫn về Proof-of-Less-Work & nhiều điều thú vị khác…

Bài viết dựa trên buổi phỏng vấn với Cheng Wang, người tạo ra PoLW và nhà sáng lập Alephium

MỞ ĐẦU:
Vladimir Moshnyager: Xin chào Cheng, trước khi đi sâu vào chủ đề chính về cơ chế đồng thuận Proof-of-Less-Work, tôi muốn tìm hiểu một chút về bối cảnh những ngày đầu tiên ý tưởng này được hình thành: Bạn bắt đầu bước vào lĩnh vực tiền điện tử khi nào?

Cheng Wang: Lần đầu tiên tôi nghe nói về Bitcoin là vào khoảng năm 2014 trong thời gian tôi đang làm luận án tiến sĩ tại EPFL về các nghiên cứu thuật toán cơ chế đồng thuận. Cố vấn của tôi hỏi tôi rằng tôi đã biết gì về nó chưa vì có thể ông ấy quan tâm đến việc thực hiện một số nghiên cứu về nó. Nhưng cuối cùng chúng tôi lại không thực hiện ý tưởng này. Đó là một nghiên cứu rất cũ, nơi chúng tôi chỉ tập trung chủ yếu vào lý thuyết và cũng không quan tâm nhiều đến các ứng dụng tiềm năng của ngành này.
Sau đó, tối đề xuất một thuật toán được gọi là first liner-time Byzatine agreement và đăng nó lên trên Internet.

Vào năm 2015, Vitalik Buterin và Casey từ Ethereum Foundation đã đọc bài viết của tôi. Họ thấy rằng tôi cũng đang ở Thụy Sĩ và mời tôi đến Zug tại Ethereum Foundation để thảo luận. Đó chính là lúc tôi tìm hiểu sâu hơn về Bitcoin và Ethereum để chuẩn bị cho buổi gặp gỡ.

Khi đó tôi đã cảm thấy dễ hiểu Bitcoin hơn nhờ vào whitepaper. Về Ethereum thì có vẻ hơi phức tạp hơn một chút vì tôi nhận thấy có vẻ như nó dễ bị tấn công và tôi lo lắng mọi người có thể lạm dụng điều này cho mục đích xấu.

Bạn có từng khai thác (đào) bất kỳ tiền điện tử nào trước khi bắt đầu ALPH không?

Tôi đã từng khai thác Ethereum một thời gian và sau đó tôi cũng thử khai thác Ergo. Tôi chỉ làm điều này với tư cách là một người thợ đào không chuyên với 2 chiếc GPU của mình.

Cơ duyên nào khiến bạn có hứng thú với các thuật toán đồng thuận?

Đó hoàn toàn là một sự tình cờ! Tôi đến EPFL mà không hề có một chủ đề nào trong đầu: Lúc ấy, tôi được chấp nhận và có thể làm bất kỳ thức gì tôi muốn. Nền tảng của tôi là toán học và tôi đến từ lý thuyết số thuần túy. Tôi nghĩ tôi muốn bắt đầu làm cái gì đó về mật mã (cryptography), nhưng tôi nhận thấy đã có quá nhiều tiến sĩ về lĩnh vực đó nên họ đề xuất tôi chọn ngành khác.

Sau khi xem qua danh sách các giáo sư và các chủ đề, tôi nhận ra rằng nó rất mang tính lý thuyết về các thuật toán đồng thuận. Và từ đó, tôi đã nộp đơn và được chấp nhận.

Trong gần ba năm nghiên cứu và viết một bài báo về thuật toán đồng thuận liner-time Byzantine, tôi cảm thất rất thích khi thực hiện nghiên cứu đó. Nó là một bước đột phá về mặt lý thuyết và chủ đề này và tôi đã giới thiệu một số kỹ thuật được sử dụng trong các công trình nghiên cứu của tôi tiếp theo.

PoLW LÀ GÌ VÀ NÓ HOẠT ĐỘNG NHƯ THẾ NÀO?

Ý tưởng ban đầu thực ra không phải của tôi, lúc ấy tôi đang theo dõi công việc của các nhà nghiên cứu trong lĩnh vực thuận toán đồng thuận và tình cờ biết được công việc của một nhóm các nhà nghiên cứu người Israel. Họ đưa ra những ý tưởng thú vị về cách giảm mức tiêu thụ nặng lượng của cơ đến đồng thuận proof-of-work trên Bitcoin mà không ảnh hướng đến tính bảo mật của mạng lưới.

Tôi đã thiết kế một cái gì đó hơi khác một chút để nó phù hợp hoàn hảo với Alephium: nó đơn giản hơn vì không có sự điều chỉnh độ khó dựa trên các khoảng thời gian, mà chúng tôi sẽ tập trung điều chỉnh độ khó cho mỗi block, giống như zCash. Mục tiêu ban đầu là tối ưu hóa các bằng chứng công việc (Proof of Work) bằng cách giảm mức tiêu thụ năng lượng mà không làm ảnh hưởng đến tính bảo mật.

Tôi đã không có bất kỳ ý tưởng độc đáo nào về cái tên này, vì vậy tôi gọi nó là Bằng chứng công việc ít hơn (Proof of Less Work). Bởi đó là những gì thiện ra khi gọi cái tên này và cái tên này trông có vẻ hấp dẫn mọi người hơn.

Proof-of-Work nổi tiếng là thuật toán đồng thuận của Bitcoin và ngay cả khi nó bị chỉ trích vì mức tiêu thụ năng lượng, nó vẫn được hiểu biết rộng rãi và được xem là khá ăn toàn. Sự khác biệt chính giữa PoLW và PoW “cổ điển” là gì?

Trong cơ chế đồng thuận cổ điển, thợ đào sử dụng các thiết bị như GPU, FPGA hoặc ASICS và năng lượng để giải mã các thuật toán (hashing problem): Chi phí khai thác là sự kết hợp giữa chi phí thiết bị và chi phí năng lượng.

Trong PoLW, sau một thời điểm nhất định, thợ đào sẽ chuyển một phần chi phí bên ngoài sang chi phí bên trong mạng nội bộ bằng cách đốt một vài coin (và tiêu thụ ít năng lượng hơn tương ứng). Trong trường hợp này, chi phí khai thác cả bên ngoài là năng lượng & thiết bị, và bên trong là coin bị đốt bên trong mạng.

Bởi vì việc đốt coin là có chi phí nhưng không tiêu tốn năng lượng, đây là cách mà chúng tôi giảm mức tiêu thụ năng lượng mà không làm ảnh hưởng đến tính bảo mật: trong PoLW, chi phí sẽ giống như trong PoW cổ điển nhưng được tính toán một cách khác nhau. Để dễ hình dung hơn, hãy tưởng tượng một thế giới trong đó BTC và ALPH cùng giá trị và gần như có cùng một mạng lưới với cùng các công cụ khai thác:

• bạn nhận được 1,25 BTC phẩn thưởng khai thác bằng cách chi 1 BTC cho chi phí thiết bị + năng lượng,
• bạn nhận được 1,25 ALPH phần thưởng khai thác bằng cách chi 0,15 ALPH cho phí thiết bị + năng lượng và đốt 0,85 ALPH.

Trong trường hợp thứ hai, chi phí của thợ đào cũng giống như chi phí của trong trường hợp đầu tiên, nhưng năng lượng tiêu tốn giảm đi rất nhiều. Tất nhiên, tỷ lệ chi tiêu bên ngoài so với việc đốt coin sẽ khác nhau và điều đó sẽ phụ thuộc vào tổng tốc độ hashrate của tất cả các thợ đào trên mạng lưới.

Phần coin “được đốt” của quá trình diễn ra như thế nào? Ai là người sở hữu ALPH sắp bị đốt đó? Nó sẽ đi đâu?

ALPH bị đốt sẽ đến từ ví của thợ đào và sẽ là một phần đầu vào của giao dịch coinbase. Điều này có nghĩa là khi PoLW được kích hoạt, bạn sẽ cần phải có ALPH để khai thác. Thay vì chỉ cần thiết bị và năng lượng, bạn sẽ phải cần cả thiết bị, năng lượng và coin.

Đó là một phần lý do tại sao PoLW không được kích hoạt ngay từ đầu mạng: Một khi nó được kích hoạt, mạng lưới sẽ khôgn còn được cấp phép hoàn toàn nữa vì bạn sẽ cần một số lượng coin nhất định khi khi bắt đầu khai thác ALPH.

Hiện tại, chúng tôi muốn giúp những thợ đào có thể bắt đầu khai thác dễ dạng hơn và hoàn toàn không cần được cấp phép. Vì vậy việc kích hoạt lý thuyết này là không thực tiễn. Ngoài ra, chúng tôi cần mạng lưới được phân cấp đủ trước khi việc đốt coin bắt đầu.

Cảm ơn bạn! Bạn nói rằng PoLW chỉ được kích hoạt “sau” một thời điểm nhất định, điều này có nghĩa là gì? Khi nào PoLW được kích hoạt? Khi nào việc đốt coin được diễn ra?

PoLW sẽ kích hoạt khi tổng tốc độ hashrate của Alephium đạt ít nhất 1 Exahash mỗi giây (1 Eh/s — tức là 1 triệu tỷ phép tính mỗi giây!). Để so sánh, tính đến thời điểm bài phỏng vấn này (25 tháng 5 năm 2022), tốc độ này là 22 Terahash mỗi giây (22 TH/s), hoặc 0,0022% tốc độ hashrate cần thiết để kích hoạt.

Các mã code đồng thuận đã tồn tại và được triển khai trước đó, nhưng chúng tôi sẽ cần viết thêm một vài code bổ sung để giúp thợ đào thích nghi và có thể tự hiểu về những sự thay đổi đó. Sẽ không cần phải có hardfork để kích hoạt vì giá trị 1 Exahash mỗi giây đã được hardcode.

Cho đến khi nó không thực sự cần thiết và chúng tôi vẫn tiếp tục hoạt động như PoW thông thường. Có thể sẽ mất hơn một vài năm cho đến khi chúng tôi đạt được những mục tiêu này, nhưng chắc chắn điều đó sẽ phụ thuộc vào mức độ phát triển vốn hóa thị trường và token của chúng tôi!

Thợ đào cần đốt bao nhiêu token? Nó có phụ thuộc vào hashrate không? Các thợ đào có thể làm ảnh hưởng đến việc này không?

Khi PoLW được kích hoạt, tỷ lệ số coin bị đốt sẽ được cố định trên tốc độ của hashrate nhất định. Tất cả các thợ đào trên mạng lưới đều giống nhau.

Hiện tại, lượng ALPH cần đốt lý tưởng trên lý thuyết bằng 0,875 hoặc (⅞) cho tốc độ hashrate vượt quá 1Eh/s.

Ngưỡng kích hoạt PoLW 1Eh/s và tỷ lệ 0,875 (⅞) hiện được hardcode & có thể được điều chỉnh trong tương lai nếu chúng ta muốn giảm hơn nữa mức tiêu thụ năng lượng.

Tại sao phải chọn giá trị là 1 Eh/s? Làm sao chúng ta biết rằng lượng hashrate này đủ để bảo mật mạng, thậm chí là trong nhiều năm sau trong tương lai? Bạn có thể cho chúng tôi biết ước tính cần bao nhiều phần cứng cho việc này hay không?

Chúng tôi chọn giá trị đó trước tiên vì đó là một giá trị cao, có nghĩa rằng Alephium sẽ là một blockchain khá trưởng thành với mức độ phi tập trung vừa đủ khi đạt đến giá trị đó. Ngày nay, nó cũng nằm trong sân chơi của các chuỗi UTXO/PoW layer 2 (Bitcoin Cash, Zcash, v.v.). Khi Bitcoin và Ethereum phải gánh chịu nhiều lời phàn nàn về lãng phí năng lượng sinh thái, vì vậy chúng tôi đã tính toán xem liệu chúng tôi có thể đạt đến cấp độ 2 đó và sau đó tiêu thụ ít năng lượng hơn tương ứng hay không.

Mạng lưới vẫn sẽ tiêu thụ năng lượng, nhưng chúng tôi tin rằng sự đánh đổi giữa những gì bạn nhận được với năng lượng đã bỏ ra (cơ sở hạ tầng mạnh mẽ, an toàn và phi tập trung để xây dựng vô số ứng dụng hữu ích) sẽ được phổ biến và chấp nhận rộng rãi hơn so với Bitcoin hiện nay.

Để giúp bạn hình dung về quy mô của con số đó, nếu bạn giả sử tiêu thụ khoảng 1Gh/s trên mỗi GPU hiện tại, thì sẽ cần 1 triệu GPU (theo thứ tự độ lớn của Ethereum ngày nay) để đạt được 1 Eh/s giới hạn tại thời điểm PoLW kích hoạt!

Điều quan trọng cần lưu ý là những con số đó chỉ quan trọng trong thời gian ngắn. Nếu Alephium đạt đến mức Petahash (bằng 1/1000 của giới hạn 1Eh/s), điều đó có nghĩa rằng hầu hết hoạt động khai thác trên mạng của Alephium được thực hiện bởi FPGA và ASIC. Lúc này, mạng lưới sẽ được bảo vệ rất tốt trước các cuộc tấn công với tốc độ hashrate của GPU.

Trong whitepaper có nói rằng « Alephium chỉ sử dụng ⅛ năng lượng so với Bitcoin. ». Có những lời chỉ trích phản đối mức tiêu thụ năng lượng của PoW và Bitcoin vì có mức độ tiêu thụ năng lượng (và nguồn năng lượng đó cũng rất đắt), bạn có nghĩ rằng 1/8 là một cải tiến thực sự đáng kể không? Và nó có thật sử đủ là nhân tố chính cho Alephium hay không?

Đây là một công nghệ mới nên hiện tại chúng tôi đã chọn mức tiết kiệm năng lượng tương đối thận trọng (sẽ bắt đầu kích hoạt ở tốc độ 1Eh/giây), mức này vẫn rất thấp đáng kể: mức tiêu thụ năng lượng ít hơn 7/8 hoặc giảm gần 88% so với PoW thông thường!

Nếu mức tiêu thụ này ổn định và khi cộng đồng, nhóm khai thác & thợ đào có thể hiểu được và cảm thấy thoải mái với nó, thì không có lý do gì chúng tôi không thể tiến xa hơn và sử dụng 1/16 hoặc thậm chí 1/32 năng lượng tiêu thụ thông thường so với PoW cổ điển, bằng cách thay đổi tỷ lệ công việc bên ngoài/nội bộ theo yêu cầu của giao thức.

Nhưng vì về tất cả các yếu tố cần thiết, chúng tôi có cách tiếp cận chẫm rãi, không cường điệu hóa và rất cẩn trọng vì chúng tôi xây dựng mạng lưới lâu dài nên Alephium đã bắt đầu với cong số 1/8 (tại con số mà chúng tôi cảm thấy thoải mái nhất!)

Vì PoLW có thành phần chi phí nội bộ nên nó có liên quan gì đến Proof-of-Stake không?

Không, PoLW hoàn toàn khác. Đầu tiên, nó khác vì bạn không « đặt cọc (stake)» coin để khai thác thêm coin (vì điều này có nguy cơ bị mất giá), bạn thực sự đốt những đồng coin hiện có và cho phép bạn khai thác những đồng coin mới.

Sau đó, điểm khác biệt quan trọng nhất là trong PoLW, người khai thác vẫn phải trả các chi phí bên ngoài: chi phí thiết bị và năng lượng tiêu thụ để tính toán hashrate. Điều này rất quan trọng vì không ai có thể thao túng giá năng lượng trên toàn thế giới, nên không có cách nào để thao túng hashrate toàn cầu và do đó đảm bảo lợi thế không công bằng trên mạng lưới.

Trong Proof of Stake, chi phí hoàn toàn nằm trong mạng, điều này rất nguy hiểm vì nếu bạn có thể kiểm soát nhiều coin trực tiếp hoặc gián tiếp (thông qua việc sử dụng các công cụ phái sinh của coin đã stake), thì nó có khả năng làm giá rẻ hơn và việc xác nhận ít phức tạp hơn. Điều này sẽ làm ảnh hưởng đễ việc xác thực các giao dịch trên các block, từ đó mạng lưới sẽ kém bảo mật hơn.

Trong Proof of Less Work, bằng cách kết hợp yêu cầu của công việc bên ngoài và điều chỉnh nó với « một số » chi phí nội bộ, sẽ mang lại lợi ích tốt nhất cho cả hai yếu tố: duy trì an toàn và phi tập trung trong khi tiêu tốn ít năng lượng hơn.

Khi nói về Proof-of-Stake (PoS), tại sao bạn lại chọn tối ưu hóa trên PoW thay vì xây dựng mạng trên PoS, giống như hầu hết các Layer1 mới (Solana, Avalanche, Cardano, v.v…) đã xuất hiện trong chu kỳ này?

Khi chúng tôi bắt đầu làm việc với Alephium, PoS đang trên một quỹ đạo tăng dần và tất cả các đồng coin lớn mới chủ yếu là PoS hoặc hướng tới trở thành PoS. Câu chuyện lãng phí năng lượng về PoW đã có từ lâu, nhưng vẫn chưa gây tiếng vang như ngày nay.

Suy cho cùng, việc lựa chọn cơ chế đồng thuận là là một quyết định mang tính nguyên tắc: người ta muốn đạt được điều gì khi đến với tài chính phi tập trung? Chúng tôi tin rằng việc Bitcoin có tính phi tập trung, POW và mô hình UTXO đã mang lại sự bảo mật tốt nhất cho mạng lưới của nó. Điều này, cho phép Bitcoin đáp ứng các giá trị đã tuyên bố về phi trung gian, không cần cấp phép bởi bất kỳ bên thứ ba nào và tính toàn diện của nó.

Về mặt công nghệ, PoW đơn giản và dễ hiểu hơn PoS: nó đã được thử nghiệm thực tế bởi nhiều dự án trong khoảng thời gian tương đối dài và cộng đồng tiền điện tử đã quen thuộc với mô hình bảo mật của nó. Chúng tôi biết cách thực hiện đúng và việc triển khai nó cũng có khả năng chống lại nhiều cuộc tấn công tốt hơn.

Về quy mô mở rộng, trên thực tế có rất nhiều dự án Proof of Stake hoạt động giống như việc ủy quyền trên PoS, trong đó rất ít người xác thực có ảnh hưởng lớn đến việc tạo và đề xuất các block. Hiện tại, PoS thực sự chưa đủ quy mô, với đủ giá trị và mức sử dụng trên chuỗi để được coi là đã vượt qua thử thách của thời gian và sự phát triển không ngưng trong thế giới tiền điện tử.
Trên thực tế, việc chuyển đổi Ethereum từ PoW sang PoS hiện tại sẽ là thử nghiệm lớn thực sự đầu tiên đối với PoS trong quá trình xây dựng. Và họ phải mất nhiều năm để đạt được điều đó, vượt qua sự phức tạp trong thiết kế PoS, từ những điều nhỏ nhặt đến lớn lao. Và dễ dàng thấy được đã xuất hiện một vài điểm tối trên Ethereum.

Về mặt thiết kế và kiến trúc bảo mật. Khi chưa cần đề cập đến yếu tố công nghệ, PoS có rủi ro về tính phi tập trung hơn nhiều ở cấp độ pool do hiệu ứng mạng của việc stake thanh khoản. MEV cũng gây ra rủi ro cao hơn trong việc thiết lập PoS vì những người xác nhận mạng lưới được chọn trước cho mỗi block epoch.

Về mặt phân phối, PoW dường như đạt được sự phân phối coin công bằng hơn PoS. Xét trong PoS, bạn chỉ có thể nhận được coin bằng cách mua trong đợt bán riêng tư hoặc công khai và/hoặc trên thị trường. Việc chạy trình xác thực như là một validator cũng có thể tốn nhiều tiền hơn so với việc chạy một công cụ khai thác. Trong PoW, hầu hết các đồng coin thường được dành riêng để khai thác, để lại cơ hội lớn hơn cho những người khai thác nhỏ kiếm tiề. Các quỹ lớn có xu hướng sở hữu một phần lớn số tiền PoS, điều này có lợi về giá cho họ vì họ ít có nhu cầu bán hơn nhưng cũng có xu hướng làm cho mạng lưới kém phi tập trung.

Về mặt tấn công, PoS khuyết điểm cố hữu là có các đội và những người thân thiết với nhóm nắm giữ nhiều token thường kiểm soát hơn 50% số token: họ cho rằng điều này sẽ chống lại các cuộc tấn công 51% tốt hơn… nhưng thật tế không như vậy!

VỀ PHẦN THƯỞNG KHAI THÁC, NHỮNG CÔNG VIỆC THỰC THI, ASICS & CÁC CHỦ ĐỀ NỔI BẬT KHÁC

Chúng ta đã nói rất nhiều về cơ chế đồng thuận ở đây, nhưng bạn có thể giải thích cơ chế phần thưởng (block rewards machanism) hoạt động như thế nào không? Nó cũng không dễ hiểu lắm và giải pháp của Alephium có vẻ khá độc đáo!

Khi khai thác (đào ALPH) trên Alephium, thợ đào (hoặc nhóm các thợ đào) sẽ nhận được phần thưởng vì đã đóng góp vào mạng lưới. Bản thân phần thưởng này bao gồm 2 thành phần chính: phí giao dịch và phần thưởng khai thác.

Phí giao dịch khá dễ hiểu: nó bằng một nửa tổng số phí giao dịch được trả bởi những người giao dịch trong một block nhất định và nửa còn lại sẽ bị đốt đi (burn).

Phần thưởng khai thác được chia thành hai: thành phần dựa trên thời gian và thành phần hashrate.
Thành phần dựa trên thời gian bắt đầu khá cao và giảm dần tuyến tính trong 4 năm, bởi vì chúng tôi muốn khuyến khích mọi người khai thác nhiều hơn khi bắt đầu khởi động mạng lưới: nó giúp bảo mật mạng VÀ nó tăng khả năng phân phối coin công bằng vào nhiều túi hơn, điều này rất quan trọng cho sự phân quyền phi tập trung của Alephium.
Tương tự, phần thưởng dựa trên hashrate sẽ được sử dụng để khuyến khích thợ đào khai thác đến một điểm nhất định, làm tăng lượng phát hành. Nhưng sau đó, khi đạt đến mức hashrate lớn hơn (theo một kích cỡ lớn), phần thưởng dựa trên hashrate này thậm chí sẽ bắt đầu giảm dần vì đó là lúc PoLW được kích hoạt. Bạn có thể tìm thấy thông tin chi tiết hơn về cơ chế này trong bài viết của chúng tôi tại đây.

Tại sao Alephium lại đốt một nửa phí giao dịch?

Theo một biện pháp không quá khác biệt so với EIP1559 trên Ethereum, chúng tôi cho rằng phí giao dịch ít nhất phải được đốt một phần và chúng tôi đã làm điều này vì lý do tương tự như Ethereum: chúng tôi muốn phí giao dịch ổn định và điều này còn làm giảm phát token trong nguồn cung (tối đa) — max supply.

Tại sao Alephium chọn thuật toán Blake3?

Blake3 mới ra mắt gần đây, được phát hành vào năm 2020 và được phát triển bởi các chuyên gia nổi tiếng và có uy tín trong hệ sinh thái mật mã (cryptography ecosystem): Jack O’Connor, Jean-Philippe Aumasson, Samuel Neves và Zooko Wilcox-O’Hearn. Chúng tôi quen biết một số người này giữ liên lạc thân thiết với họ.

Chúng tôi muốn một thuật toán băm mới (hash algorithm) mà không được sử dụng bởi bất kỳ thuật toán PoW nào khác và đã dành khá nhiều thời gian để suy nghĩ về điều này. Có một rủi ro khi tạo thuật toán băm trên nhóm IOTA cuối cùng đã phát hiện ra vào năm 2017. Vì vậy, chúng tôi đã chọn đi theo con đường dễ dàng hơn bằng cách sử dụng thứ gì đó đã tồn tại và đã được chứng minh: thứ nhất là vì nó đơn giản hơn để triển khai, thứ hai là nó giúp các nhà phát triển dễ dàng hơn để phát triển mọi thứ trên đó, và thứ ba là việc tối ưu hóa sẽ dễ dàng hơn nhiều.

Ngoài ra, ít có khả năng một số thợ đào sẽ tìm thấy lợi thế quá mức và lợi dụng tốc độ băm cao hơn, vì điều này sẽ rất phức tạp. Vì vậy, thuật toán này sẽ cung cấp một sân chơi bình đẳng hơn cho mọi người.

Thuật toán này có thể khai thác được bằng FPGA và ASIC không? Alephium ASIC có kháng lại các thiết bị này không?

Alephium thân thiện với ASIC. Đó là một lựa chọn thiết kế mà chúng tôi đã thực hiện. Về lâu dài, hầu như không thể tránh khỏi ASICS: nếu blockchain của bạn phổ biến và mọi người muốn khai thác nó, họ sẽ tìm cách xây dựng một ASIC phù hợp.

Vì vậy, bạn chỉ có hai giải pháp: hardfork thường xuyên để thay đổi thuật toán như Monero đang làm, hoặc bạn chọn một thuật toán đơn giản và chấp nhận thực tế rằng đến một lúc nào đó mọi người sẽ hình thành nên ASIC.

Có một lợi ích bổ sung để làm cho chuỗi ASIC của bạn trở nên thân thiện, đó là nếu không, bạn sẽ bị mắc kẹt với việc khai thác với GPU và về mặt lý thuyết, mọi người có thể thuê rất nhiều dung lượng GPU và tấn công chuỗi của bạn. Trong khi đó với ASIC (đặc biệt nếu bạn sử dụng thuật toán mà không ai khác sử dụng), điều này sẽ nằm ngoài tầm với.

Tại sao bạn chọn thời gian cho mỗi block time là 64 giây? Thời gian tính đến thời điểm cuối cùng ở Alephium là bao lâu?

Đây là một chủ đề gây tranh cãi. PoW trung bình có thời gian cho mỗi block lâu hơn PoS. Trong ngắn hạn, các block nối tiếp nhau quá nhanh sẽ gây áp lực lớn gây quá tải vào hệ thống và mạng lưới dẫn đến tỷ lệ orphan block cao hơn, độ bảo mật yếu hơn và tăng yêu cầu chi phí vốn cho người xác nhận. Và về lâu dài (hàng năm, hàng thập kỷ), việc đồng bộ hóa blockchain khi bạn muốn tham gia có thể trở thành một vấn đề rất khó khăn.

Ngoài ra, đối với các cuộc tấn công MEV, bạn không cho mọi người đủ thời gian để phản ứng với các giao dịch trong mempool vì bạn đang tạo các block mới quá nhanh. Chúng tôi đã chọn 64 giây (một con số kỳ diệu khác!) vốn đã gần với thời gian của mỗi block được sinh ra trên Ethereum (15 giây) và hơn Bitcoin (10 phút), nhưng nó có thể tăng lên 5 đến 10 giây mà vẫn ổn (nếu chúng tôi áp dụng một con số nào đó khác của thuật toán trên ETH). Tính hữu hạn dưới giây có vẻ phức tạp và có lẽ không phải là một ý tưởng hay, ít nhất là vào thời điểm hiện tại.

Chúng tôi đã chọn thời gian dài hơn một chút so với block time của Ethereum vì chúng tôi cảm thấy ETH tạo ra rất nhiều uncle block (khái niệm tương tự như orphan block trong bitcoin) và điều này thể hiện khá nhiều chi phí lưu trữ và thực thi. Vì vậy, chúng tôi đã hy sinh một chút thời gian cho tính quyết định và giao dịch mỗi giây để đảm bảo một hệ thống mạnh mẽ hơn về lâu dài.

Việc thực thi trong Alephium sẽ phụ thuộc nhiều vào giá trị được giao dịch cũng như tốc độ hashrate khai thác chuỗi và kiểu tấn công mà bạn muốn phòng vệ. Điều này tương tự ở các blockchain khác: bạn sẽ kiên nhẫn hơn khi mua một căn nhà so với khi trả tiền một ly cà phê!

Để bù đắp về thời gian thực thi & để tăng số lượng giao dịch mỗi giây, có vẻ như hầu hết các blockchain khác sẽ có sidechain, rollup, hoặc subnet. Vậy có thể xây dựng Layer 2 trên Alephium được không?

Chúng tôi tin rằng về lâu dài, không gian blockchain sẽ là sự kết hợp giữa layer 1 và layer 2 và/hoặc sự kết hợp của các blockchain khác nhau được bridge theo nhiều cách. Chúng tôi chắc chắn đã thấy rất nhiều hoạt động của Layer 2 gần đây!
Chúng tôi yêu thích các thử nghiệm zk-rollups đang diễn ra và chúng tôi cho rằng đó là công nghệ tuyệt vời được xây dựng xét về mặt bảo mật và tốc độ.
Cũng có thể Level 2 sẽ đảm nhận vai trò chuyên biệt hơn, dành riêng cho ứng dụng như bạn có thể thấy với Aztec trên Ethereum hoặc Kujira trong Hệ sinh thái Cosmos.

Tất nhiên là có thể xây dựng L2 trên Alephium, không có gì trong thiết kế của chúng tôi ngăn cản điều đó. Đối với một số L2, nó có thể phức tạp hơn một chút, vì cấp độ L1 của chúng tôi rất nhẹ, điều đó có nghĩa là có một số nguyên tắc mã hóa rất nặng mà chúng tôi chưa đưa vào, ít nhất là cho đến nay.
Ví dụ: ngày nay, một số công cụ zk-proof sẽ khó triển khai trên Alephium, nhưng nếu chúng tôi thấy nhu cầu về những công cụ này và mật mã trở nên hiệu quả, chúng tôi sẽ thêm hỗ trợ cho những công cụ này trong tương lai, điều đó hoàn toàn không thành vấn đề.

Mạng Lightning của Bitcoin là một L2 thú vị đang chứng kiến ​​rất nhiều sự tăng trưởng. Đó là một kiến trúc thú vị bảo toàn không gian trên L1 cũng như tốc độ và chi phí trên L2. Vì Alephium cũng dựa trên mô hình UTXO nên có thể xây dựng một cái gì đó tương tự như giao thức Lightning trên nó!

Cảm ơn rất nhiều vì cuộc thảo luận này, nó thật lôi cuốn và có rất nhiều điều để học hỏi!

Đọc phần Giới thiệu về sUTXO tại đây và ALPHred Máy ảo tại đây.

Link bài viết gốc: https://medium.com/@alephium/tech-talk-1-the-ultimate-guide-to-proof-of-less-work-the-universe-and-everything-ba70644ab301

Nếu bạn có bất kỳ câu hỏi nào, đừng ngần ngại chia sẻ với chúng tôi trên Telegram và kênh X (Twitter) của Cộng Đồng Alephium Việt Nam 🇻🇳 nhé!